فاطمه سادات ناظمی/ «چهل و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران» در حالی فعالیت رسمی خود را در روز یکشنبه بیست و هفتم مهرماه آغاز نمود که مروری بر کم و کیف برگزاری روز نخست این رویداد توجه به چند نکته را ضروری می‌سازد:

۱/ فاصله گرفتن «جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران» و به طور کل طیف مدیریت حاکم بر «انجمن سینمای جوان» از مُدل لُمپنی و سرگردان میان پارادایم‌های مختلف و ... که متاسفانه در چند سال اخیر گریبان‌گیر این مجموعه شده بود، اتفاق مبارکی است که بارقه‌های آن را می‌توان در حرکت رو به جلوی امسال این رویداد و تمرکز ویژه «جشنواره چهل و دوم» بر انضباط رفتاری و تلاش برگزارکنندگان آن برای اجرای رویدادی منسجم و کاملا قابل پیش‌بینی و برنامه‌ریزی برای مراجعان مشاهده نمود. رویدادی که با تغییر نوع نگرش، به وضوح بر رفاه حال مراجعان و میهمانان خود متمرکز شده و در این راستا از هر پیشنهاد و انتقادی با روی گشاده استقبال و برخلاف رویه مرسوم در چندسال اخیر، به جای ناله و نفرین منتقدان سعی در برطرف ساختن ایرادات و اشکالات تذکر داده شده می‌نمایند.

۲/ خلاص شدن دوباره «جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران» از برگزاری در محیط بی‌کیفیت «پردیس سینمایی ملت» یکی از هوشمندانه‌ترین اتفاقات صورت پذیرفته در فرایند برگزاری «جشنواره چهل و دوم» بود. اتفاقی که موجب شد تا کابوس حضور در فضای وحشی و معماری بتنی و در عین حال فاقد ابتدایی‌ترین خدمات و حداقل امکانات رفاهی «پردیس سینمایی ملت» به پایان برسد و عموم مدعوین و به طور کل تمامی مرتبطین با این رویداد مهم فرهنگی و سینمایی از گیر و دار معضلات متعدد و مدیریت ضعیف این پردیس وابسته به «شهرداری تهران» رهایی یابند. البته باید توجه داشت که این خلاصی به معنای تایید صلاحیت و ایده‌آل بودن «ایران‌مال» نیست و قطعا حضور هیچ رویداد فرهنگی اصیلی در محیط تجاری و غرب‌زده «ایران‌مال» نمی‌تواند به عنوان گزینه مطلوب قلمداد شود. اما در شرایط کنونی و به واسطه نفهمی و اشتباه «بنیاد ۱۵ خرداد» به واسطه تغییر کاربری «پردیس سینمایی چارسو» دیگر هیچ گزینه قابل قبول و برخوردار از استانداردهای اولیه، جُز «ایران‌مال» برای برگزاری رویدادهایی همچون «جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران» نمی‌توان یافت. با این همه باید توجه داشت که تعیین «ایران‌مال» به عنوان «محل دائمی برگزاری یک جشنواره بین‌المللی» یک اشتباه راهبردی است و اساسا این مجموعه با وجود تمام ویژگی‌های رفاهی و خدماتی نسبتا قابل قبول خود، به واسطه «شالوده ضدفرهنگی» و بن‌مایه مغایر و بعضا متعارض خود با اصول اولیه «سبک زندگی اسلامی و ایرانی» به هیچ عنوان از لیاقت و شانیت لازم ‌برای برگزاری «جشنواره‌های سینمایی» آن هم در «گرید بین‌المللی» برخوردار نمی‌باشد. از این جهت لازم است تا مطالبه قدیمی و با عمر بیش از ۲۰ ساله احداث «کاخ جشنواره‌های سینمایی» در تهران، به صورتی جدی و به دور از لفاظی‌های مرسوم و با ارایه برنامه زمانبندی مشخص، مورد پیگیری ویژه «وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی» و مشخصا «سازمان سینمایی» واقع شود.

۳/ پوستر «چهل و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران» اثر به شدت ضعیف و ناقصی است که اگر چه می‌توانست به عنوان یک «موقعیت رسانه‌ای ویژه» مورد استفاده قرار گرفته و به صورت اثری زیبا حماسه ایران و ایرانی را در جنگ ۱۲ روزه ترسیم و مظلومیت زنان و کودکان فلسطین و لبنان و جنایت‌پیشگی صهیونیست‌ها را در ابعاد گرافیکی و تصویرسازی خود فریاد زند؛ اما متاسفانه با بی‌دقتی صورت پذیرفته، به پوستری بی‌جا و بی‌ربط با حال و هوای پیرامون خود مبدل شده است. پوستری که تمام تلاش خود را بکار برده تا هیچ یک از واقعیت‌های امروز ایران و جهان را نبیند و چشم خود را بر همه چیز ببندد و نه تنها جنایت‌ یهودیان و همراهی غرب وحشی برای قتل عام مسلمانان را نبیند، بلکه به نحو تعجب برانگیزی سعی نموده تا در موضوع شهادت بیش از یک‌هزار ایرانی عمدتا فرهیخته در ۱۰۰ روز پیش سکوت نماید! با این همه فضای محیطی «ایران‌مال» حتی از بازنمایی همین پوستر بی‌ربط و تهی از مفهوم نیز عاجز بوده و «جشنواره چهل و دوم» حداقل در نخستین روز برگزاری خود به هیچ عنوان نتوانست به روح این مجتمع غالب آید و فضای عمومی آن را دربرگیرد و این همه در حالی است که اساسا ظهور و بروز گسترده اقلام تبلیغاتی در هر برنامه، جشنواره و یا ایونت را می‌توان به عنوان یکی از ارکان و اهداف اصلی آن برنامه محسوب نمود. زیرا همه می‌دانند که اگر جشنواره‌ای بدون برون روز و نمایش گسترده اقلام تبلیغاتی قصد برگزاری داشته باشد به هیچ عنوان نمی‌تواند المان، هویت، شعار و چرایی و چگونگی خود را به مخاطبان بازگو کند و در این بین جایابی و نصب گسترده «پوستر» در فضای محیطی یکی از آن المان‌هایی است که هویت اصلی یک جشنواره آن هم در گرید و سطح بین‌المللی را به تصویر کشیده و در معرض دید عموم جامعه قرار می‌دهد.

۴/ موضع شفاف و بدون لُکنت برگزار کنندگان جشنواره نسبت به موضوع عفاف را می‌توان به وضوح در پیامک صریح ارسال شده در صبح روز نخست از برگزاری «جشنواره چهل و دوم» مشاهده نمود. اقدامی قابل تقدیر که طی پیامکی به صورتی کاملا صریح از میهمانان جشنواره می‌خواست تا «پوشش عفیفانه» را رعایت نمایند. اما متاسفانه عدم پیش‌بینی لازم و در کنار آن هژمونی سکولار و فضای بی‌صاحب و کاملا وِل‌شده «ایران‌مال» سبب شد تا مراجعان «چهل و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران» در روز نخست از برگزاری این جشنواره با صحنه‌هایی شنیع نه تنها در محیط عمومی، بلکه به وفور در فضاهای تحت کنترل و مختص به جشنواره مواجه شوند. صحنه‌هایی که در بسیاری موارد به حد «بی‌حجابی» خلاصه نمی‌شد و رسما «بدن‌نمایی و عریانی» را دنبال و به وفور در منظر عموم مراجعان به این جشنواره قرار می‌داد. صحنه‌هایی بعضا مشکوک که بررسی موردی هر یک از آن‌ها شاید بتواند ماهیت پروژه‌بگیر برخی از این افراد را افشا سازد و بخشی از تمرکز دستگاه‌های جاسوسی دشمن برای عادی‌سازی و قباحت‌زدایی از ناهنجاری‌های اجتماعی آن هم بر بستر محیط‌های فرهنگی و جشنواره‌ای تحت کنترل مستقیم دولت را افشا نماید و ...؛ اما قطعا وظیفه برگزارکنندگان «چهل و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران» چنین توجه و دقت‌نظری نمی‌باشد! با این همه یکی از اصلی‌ترین وظایف متولیان جشنواره این است که ضریب ایمنی این رویداد فرهنگی را به سرعت افزایش داده و اقدامی جدی برای مصون ماندن فضای تحت کنترل جشنواره از این «هجمه فرهنگی» صورت دهند. اقدامی عاجل که لازم است تا با احتیاط کامل و به دور از هرگونه برخورد فیزیکی باشد و در این راستا «توقیف کارت» و ممانعت از ورود و عدم پذیرش و میزبانی از افراد هنجارشکن می‌تواند به عنوان یک اقدام بسیار موثر و کاملا اجرایی مورد پیگیری سریع متولیان برگزاری «چهل و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران» واقع شود. اقدامی که بدون ایجاد هر گونه تشنج و برخورد فیزیکی خاصی، می‌تواند به سرعت فضای فرهنگی جشنواره را بازیابی نموده و حریم «جشنواره چهل و دوم» را تا حد بسیار زیادی از لوث حضور و نمایش گسترده ‌بی‌عفتی‌های روز نخست خلاص نماید.

۵/ هضم شدن «چهل و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران» در هاضمه فضای به شدت غرب‌زده و کاملا سکولار «ایران‌مال» یک آفت بزرگ برای این رویداد مهم سینمایی است. رویدادی که به صورتی ویژه با «جوانان» مرتبط است و حالا باید منتظر ماند و دید که آیا در روزهای پیش رو تغییرات محسوس و ملموسی در فضای محیطی و تحت کنترل این جشنواره برای مواجهه با شالوده متعارض «ایران‌مال» با «سبک زندگی اسلامی و ایرانی» را شاهد خواهیم بود و اقدامی درخور برای بروز ماهیت فرهنگی برآمده از آرمان‌های انقلاب اسلامی در فضای محیطی و عبوری این محیط صورت خواهد پذیرفت و چهره‌ بی‌اعتنای این جشنواره به تحولات اجتماعی و سیاسی ایران و جهان اسلام ترمیم خواهد گردید!؟